Gospodarka Wielkiej Brytanii w styczniu odnotowała największy spadek eksportu od ponad 20 lat w wysokości 5,6 mld funtów.
W pierwszym miesiącu od opuszczenia UE, Urząd Statystyczny podał, że eksport towarów do bloku spadł o 40,7% czyli 5,6 mld funtów, podczas gdy import spadł o 28,8%, czyli 6,6 mld funtów.
W związku z Brexitem najbardziej ucierpiał eksport żywności i żywych zwierząt do UE, spadając w styczniu o 63,6%. Przesyłki ryb i skorupiaków spadły o 83% w porównaniu z poziomem sprzed roku do zaledwie 16 mln funtów.
Odzwierciedla to większe zakłócenia i dodatkowe kontrole przesyłek z tego sektora, co wywołało protesty w przemyśle rybnym. Jednak żywność i żywe zwierzęta stanowią tylko 7% całkowitego eksportu Wielkiej Brytanii.
ONS (Office on National Statistics – Urząd Statystyk) powiedział, że styczniowe wyniki były najgorsze od początku 1997 r., ponieważ 1,7% wzrost handlu poza UE, wart 200 mln GBP, nie nadrobił spadku w działalności transgranicznej z największym partnerem handlowym Wielkiej Brytanii. Ogólnie rzecz biorąc, globalny eksport i import Wielkiej Brytanii spadł o około jedną piątą.
Chociaż dane o PKB w styczniu reprezentują największy spadek od czasu pierwszego lockdownu prawie rok temu, analitycy prognozowali większy spadek o 4,9%, co sugeruje, że przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe lepiej przystosowały się do surowych ograniczeń niż podczas pierwszej fali pandemii, kiedy to spadł o ponad 20% w kwietniu 2020 r.
Eksperci twierdzą, że skala styczniowego spadku handlu nie będzie trwała wiecznie, ponieważ istnieją dowody, że firmy gromadziły towary przed Brexitem, co oznacza, że firmy nie musiały wysyłać tylu przesyłek, jak zwykle w styczniu. Spadek był mniejszy niż 68% spadek odnotowany przez przewoźników drogowych, podczas gdy ONS podał, że pod koniec miesiąca handel zaczął się ożywiać.
PKB spadł o 2,9% w styczniu 2021 r., ponieważ rządowe ograniczenia Covid zmniejszyły aktywność gospodarczą.
Zamknięcie sklepów podczas lockdownu Covid-19 zmniejszyło popyt na dostawy odzieży, spadła produkcja samochodów, a eksport do krajów UE był słaby, ponieważ na całym kontynencie nałożono ostrzejsze ograniczenia dotyczące koronawirusa.
Oprócz gromadzenia zapasów, zakłóceń i lockdownu Covid, ONS zmienił również sposób gromadzenia danych eksportowych po Brexicie, co może oznaczać, że rejestracja niektórych towarów z Wielkiej Brytanii wysyłanych do UE może zająć więcej czasu.
Lord Frost, który w zeszłym miesiącu awansował na stanowisko ministra odpowiedzialnego za stosunki Wielkiej Brytanii z UE powiedział, że efekty te „zaczynają się zmniejszać”, a ogólne wolumeny ładunków „wróciły do normalnego poziomu już ponad miesiąc temu”.
Jednak jeden z ekonomistów powiedział, że Brexit odegrał decydującą rolę w styczniu i będzie nadal miał wpływ. „Brexit pogorszył złą sytuację” - powiedział Samuel Tombs, główny ekonomista Wielkiej Brytanii w firmie konsultingowej Pantheon Macroeconomics. „Brexit jest najlepiej postrzegany jako powolne przebicie, a nie nagły wybuch, przy czym koszty stopniowo narastają w postaci niższych inwestycji i imigracji, niż miałoby to miejsce w innym przypadku”.
W styczniu brytyjski eksport żywności i żywych zwierząt do UE spadł o ponad 60%.
Odzwierciedlając wpływ Brexitu, eksport towarów z Wielkiej Brytanii do Irlandii spadł w styczniu o 47%, co stanowi największy spadek wśród głównych partnerów handlowych.
Podczas gdy rząd przyznał, że na początku nowej relacji pojawiają się „początkowe problemy”, liderzy biznesu ostrzegają, że dłuższe terminy dostaw i wyższe koszty prawdopodobnie pozostaną endemiczną cechą Brexitu.
Suren Thiru, szef ekonomii w Brytyjskich Izbach Handlowych, powiedział: „Praktyczne trudności, z jakimi borykają się przedsiębiorstwa, wykraczają daleko poza początkowe problemy, a przy utrzymujących się zakłóceniach w przepływach handlowych między Wielką Brytanią a UE handel prawdopodobnie będzie przeszkodą w sprawie wzrostu gospodarczego Wielkiej Brytanii w pierwszym kwartale 2021 r. ”
Rząd został zmuszony w tym tygodniu do opóźnienia wprowadzenia kolejnych kontroli importu po Brexicie o sześć miesięcy - zwrot o 180 stopni, ponieważ sieć 30 punktów granicznych, które są budowane w celu przetwarzania przychodzących towarów, nie byłyby gotowe na czas.
Międzynarodowi przewoźnicy odetchnęli z ulgą po tym, jak rząd został zmuszony do opóźnienia wprowadzenia kontroli granicznej importu do października.
Zmiany oznaczają, że kontrole sanitarne produktów pochodzenia zwierzęcego, a także pełne zgłoszenia celne w punkcie importu towarów pochodzących z UE zostaną przesunięte o sześć do dziewięciu miesięcy. Sarah Laouadi, European Policy manager w Logistics UK, powiedział że opóźnienia zmniejszyły obciążenia administracyjne dla przewoźników obecnie poruszających się po blokadach związanych z Covid: „Przesuwając termin wprowadzenia dodatkowych formalności importowanych towarów przywożonych do Wielkiej Brytanii, rząd zapewnia przedsiębiorstwom i władzom więcej czasu na dostosowanie się do nadchodzących dodatkowych wymagań. Na przykład poprzez szkolenie personelu, projektowanie solidnych procesów biznesowych do interakcji z nowymi systemami informatycznymi i uzgadnianie nowego podziału ról i obowiązków z ich partnerami w łańcuchu dostaw”.
RHA stwierdziła, że odroczenie kupiło cenny czas dla przewoźników i handlowców, ale ostrzegło również, że może to nie potrwać wystarczająco długo.
Richard Burnett, dyrektor naczelny RHA, powiedział: „Oświadczenie pana Gove'a oczywiście zmniejszy ból głowy wielu międzynarodowych przewoźników, którzy wciąż nie mogą się doczekać fali dodatkowej biurokracji, która nęka ich od czasu zakończenia okresu przejściowego 31 grudnia 2020 r.
„Nie jest to jednak rozwiązanie uniwersalne: nie możemy być pewni, że operatorzy będą nawet gotowi pod koniec okresu przedłużenia 1 października.
„Liczba wykwalifikowanych agentów celnych i lekarzy weterynarii w całej UE w celu skompletowania odpowiedniej dokumentacji nadal jest daleka od potrzeb”.
Brytyjskie Konsorcjum Detaliczne (BRC) stwierdziło, że półki sklepowe na niektóre produkty mogłyby być puste i że przedłużony sześciomiesięczny okres karencji został wprowadzony „w samą porę”.
Rzecznik rządu powiedział, że liczby nie odzwierciedlały ogólnych stosunków handlowych między UE a Wielką Brytanią po Brexicie.
„Wszystkie firmy dobrze się przystosowały i teraz skupiamy się na zapewnieniu, że każda firma, która wciąż boryka się z wyzwaniami, otrzyma wsparcie, którego potrzebuje, aby skutecznie handlować z UE ”.
